Lữ Giang
Chiến thuật “đánh chiếm” chức vị Giáo Hoàng Roma của các quyền
lực đã lộ liễu đến mức một số cơ quan truyền thông tại Hoa Kỳ đã biến nó thành
những chuyện hài hước. Với đầu đề “Obama To Be Next Pope” (Obama phải là Giáo Hoàng
kế tiếp) trang thông tin gather.com ngày 27.2.2013 loan tin rằng theo một nguồn tin
thân cận của Toà Bạch Ốc, Barack Obama đang có kế hoạch tranh cử Giáo Hoàng khi
Hồng Y Đoàn họp để chọn người kế vị ĐGH Benedict XVI vào cuối tháng này. Dựa
vào lời hứa bình đảng cho mọi người, Obama được nói là ông tin tưởng rằng đây
là thời gian để một người không Công Giáo chiếm địa vị cao nhất ở Vatican.
Trang Web truthorfiction.com (sự thật hay giả tưởng) lại đặt câu hỏi:
“Nếu Obama đắc cử Giáo Hoàng sắp tới chuyện gì xẩy ra?” (What if obama is
elected next pope?)
Trang Web nói Linh mục Guido Sarducci, một phát ngôn viên
không chính thức của Vatican, xác nhận rằng một nhân vật cao cấp đã đưa ra ý kiến
cử Obama làm “Đại diện Chúa Kitô trên trái đất” khi ĐGH từ nhiệm vào cuối tháng.
Trang báo còn nói thêm rằng ông Jay Carney, giám đốc báo chí của Toà Bạch Ốc đã
trấn an các phóng viên: “Chúng tôi xác quyết rằng Tổng Thống có thể hoàn thành
nhiệm vụ của hai vai trò cùng một lúc.”
Trong khi đó trang Web rightwingwatch.org (cánh hữu) ngày 5.3.2013 báo động rằng
đang có sự liên minh giữa Obama và George Soros để chiếm ghế Giáo Hoàng sắp đến.
Bài báo nói rằng một nhóm cấp tiến thuộc cánh tả đang vận động để đưa Hồng Y
Peter Tucson lên làm Giáo Hoàng.
Ông George Soros là một nhà tỷ phủ đã từng chi ra 8 tỷ cho
các hoạt động bảo vệ nhân quyền, chăn sóc tế và giáo dục. Còn ĐHY Turkson là người
Ghana, Phi Châu, đã giữ chức vụ Chủ Tịch Hội Đồng Công Lý và Hoà Bình dưới thời
ĐGH Benedict XVI.
Những chuyện hóm hĩnh trên đây cho thấy không phải chỉ các
nhà quan sát và các viên chức cao cấp của Tòa Thánh, mà giới truyền thông Mỹ
cũng đã nhận ra âm mưu “đánh chiếm” ngôi vị Giáo Hoàng của các quyền lực.
CHIẾN THUẬT BAN ĐẦU BỊ HỎNG
Như chúng tôi đã nói, kể từ khi ĐGH Benedict tuyên bố từ nhiệm,
các quyền lực đã xử dụng các hệ thống truyền thông để tạo một Giáo Hoàng theo ý
muốn của họ bằng cách một mặt đánh phủ đầu để triệt hạ uy tín của Giáo Hội và
các giáo sĩ mà họ tin đang có ảnh hưởng quyết định trong Giáo Hội, và mặt khác
đưa ra những hình ảnh mà theo họ có thể đưa Giáo Hội ra khỏi những khó khăn.
Các quyền lực đã vận dụng hai cơ quan truyền thông lớn để thực
hiện chiến dịch, một tại Roma, nơi đầu não của Giáo Hội, và một tại Đức, quê hương
của ĐGH Benedict XVI.
Tờ La Republica, một trong 4 tờ nhật báo có số phát hành lớn
nhất ở Ý với khoảng 500.000 ấn bản mỗi ngày, đã đi tiên phong trong chiến dịch
này. Tiếp tay với La Republica là đài truyền hình Zweites Deutsches Fernsehen
(Second German Television – ZDF) ở Đức. Cơ quan này hoạt động với sự tài trợ của
chính phủ Đức và là một trong những cơ quan truyền hình có mạng lưới rộng lớn
nhất Âu Châu. Những gì La Republia tung ra đã được các hãng truyền thông AP,
AFP, Reuters… chuyển đi và các cơ quan truyền thông Mỹ đăng lại, trong đó có tờ
New York Times.
La Republica đã xử dụng tới hai đòn hạ cấp là “chọi đá đường
rầy xe lửa” và “thả bong bóng” là những đòn mà Linh Mục Lombardi, Giám Đốc Báo
Chí của Tòa Thánh gọi là “những phương thế cổ xưa - như nói xấu, xuyên tạc, và
đôi khi vu khống.” Còn Linh mục Dòng Tên Thomas Worcester nói thẳng ra rằng
“Hoa Kỳ đang thống trị thế giới về quân sự, chính trị, ngoại giao, văn hoá và
kinh tế, ít người không phải là người Mỹ muốn cộng thêm vào danh sách đó sự thống
trị về tôn giáo.” Các Hồng Y của Hoa Kỳ cũng lên tiếng phản đối.
XỬ DỤNG CHIẾN THUẬT MỚI
Các diễn biến cho thấy, các quyền lực đã nhận ra rằng chiến
dịch vận động cho một giáo hoàng Mỹ không thành công, phải áp dụng giải pháp
hai là làm áp lực để có một giáo hoàng nếu không như Ban Ki-moon thì ít ra
không đi ngược lại đường lối của họ.
Hôm 3.3.2013, tờ Los Angeles Times, một trong những tờ báo lớn
của Mỹ, đã đặt câu hỏi: “What we need in a pope” (Chúng ta cần gì ở một giáo
hoàng?”
Tờ báo nói rằng ĐGH Benedict XVI đã chính thức từ nhiệm hôm
28/2 và đã trở thành vị giáo hoàng đầu tiên trong gần 600 năm qua đã sẵn sàng bước
xuống từ vị trí của mình. Và tờ báo đặt câu hỏi: “Những loại người nào (what
kind of man) sẽ được các hồng y từ khắp nơi trên thế giới tập trung tại Rome chọn
là người kế nhiệm ông?” Tờ báo muốn những người Công giáo có viễn kiến khác
nhau nói về những phẩm chất mà họ muốn thấy trong một giáo hoàng mới (the
qualities they would like to see in a new pope).
Nếu hỏi “các quyền lực” muốn có một giáo hoàng như thế nào
thì có thể đặt câu hỏi như thế, nhưng các tín hữu Công Giáo không nhìn vị giáo
hoàng của Giáo Hội theo nhãn quan như vậy.
TÌM ĐƯỢC CON GÀ CHỌI
Có lẽ “các quyền lực” đã nhận ra rằng dùng phương thức “chọi
đá đường rầy xe lửa” và “thả bong bóng” là quá hạ cấp, chẳng thuyết phục được
ai mà còn bị phản ứng ngượi lại, nên họ phải cho tìm một “con gà chọi” có thế
giá hơn, hiểu rõ Thánh Kinh, lịch sử Giáo Hội và Thần Học để nói chuyện về Giáo
Hội. Người mà họ tìm thấy là Linh mục Hang Kung, đồng nghiệp của ĐGH Benedict
XVI khi ở Đức.
Linh mục Hang Kung là người Thụy Sĩ, sinh ngày 19.3.1928, nhỏ
hơn ĐGH Benedict XVI một tuổi. Cả hai đều là tiến sĩ thần học. Linh mục
Ratzinger (tức ĐGH Benedict XVI) đậu tiến sĩ thần học năm 1953. Sau khi giảng dạy
tại nhiều đại học khác nhau, năm 1966 ngài được bổ nhiệm làm giáo sư giáo lý thần
học ở University of Tubingen và trở thành đồng nghiệp với Linh mục Hang Kung.
Năm 1977, Linh mục Ratzinger được bổ nhiệm làm TGM Tổng giáo phận Munich và
Freising.
Theo Linh mục Hang Kung kể lại, ông và TGM Ratzinger bất đồng
về quyền hành của Đức Giáo Hoàng và một số vấn đề trong thần học, nên ông không
được Tòa Thánh cho dạy môn thần học công giáo (catholic theology) nữa. Ông phải
rời khỏi phân khoa Công Giáo, nhưng vẫn dạy về môn thần học đại kết (ecumenical
theology) và ông đã về hưu năm 1996.
Ngày 18.2.2013, tạp chí Spiegel của Đức đã mở cuộc phỏng vấn
LM Hang Kung về những thách thức mà vị giáo hoàng sắp đến phải đối phó và nhu cầu
cải cách của Giáo Hội Công Giáo. Ông cho rằng cái bóng của Giáo Hoàng Benedict
XVI vẫn còn ở Vatican, đó là một hình thức gia đình trị mới (new nepotism). Trừ
khi chấm dứt truyền thống cũ và cải cách giáo triều, nếu không thì khó vượt qua
được các thử thách và tiến lên.
Ngày 27.2.2013, tờ New York Times đã đăng một bài của LM
Hang Kung dưới đầu đề “A Vatican Spring?”(Một Mùa Xuân Vatican?). Mở đầu, ông hỏi
rằng “Mùa xuân Ả Rập đã làm rung chuyển toàn bộ một loạt các chế độ độc
đoán." Rồi ông đặt câu hỏi: "Với việc từ chức của ĐGH Benedict XVI,
có thể có một cái gì đó trong Giáo Hội Công Giáo như thể một Mùa Xuân của
Vatican?” Ông trả lời rằng hệ thống của Giáo Hội Công Giáo không giống như Tunisia
hay Ai Cập ngay cả không giống một chế độ quân chủ tuyệt đối như Saudi Arabi.
Ông lược qua lịch sử của Giáo Hội qua 20 thế kỷ và đi đến kết
luận rằng nếu mật nghị bầu giáo hoàng tiếp tục đi cùng một con đường cũ, Giáo Hội
sẽ không bao giờ trải nghiệm một mùa xuân mới, “nhưng rơi và một thời đại băng
giá mới và gặp nguy cơ thu hẹp lại thành một giáo phái ngày càng không thích hợp.”
Linh mục cho biết năm 2005, ĐGH Benedict XVI đã có một cuộc
nói chuyện với ông trong 4 tiếng đồng hồ ở nhà nghỉ mát Castel Gandolfo ở Rome.
Ông hy vọng “cuộc họp là một dấu hiệu của hy vọng. Nhưng thật đáng buồn, triều
đại của giáo hoàng Benedict đã được đánh dấu bằng những sự tan vỡ và các quyết
định sai lầm.”
Nhiều người đã phê bình bài viết của LM Hang Kung, chúng tôi
chỉ nhấn mạnh một điều: Cái bóng của ĐGH Benedict XVI vẫn còn ám ảnh Linh mục
Hang Kung vì ông bị không cho giảng dạy môn thần học công giáo nữa, do đó bài
viết của ông nặng về “chọi đá đường rầy xe lửa” hơn là gây ảnh hưởng đến Mật
Nghị Hồng Y. Vai trò của ông coi như thất bại.
VỊ GIÁO HOÀNG MỚI NHƯ THẾ NÀO?
Người Kitô giáo không chọn “Người Đại Diện Chúa Kitô” theo
“tiêu chuẩn” hay “phẩm chất” (qualities) như tờ New York Times hay Tờ Los
Angeles Times đưa ra, nhưng dựa vào Kinh Thánh.
Người lãnh đạo Giáo Hội đầu tiên sau khi Chúa Jesus rời khỏi
trần gian là thánh Peter. Chúa Jesus đã chọn thánh Peter như thế nào? Thánh
Kinh kể lại:
Khi Chúa Jesus đến vùng kế cận thành Caesarea Philippi, Người
hỏi các môn đệ: "Người ta nói Con Người là ai?" Các ông thưa: "Kẻ
nói ông Gioan Tẩy Giả (John the Baptist), kẻ bảo là ông Elias, có người lại cho
là ông Jeremias hay một trong các vị ngôn sứ". Chúa Jesus lại hỏi: “Còn
anh em, anh em bảo Thầy là ai?” Ông Simon Peter thưa: “Thầy là Đấng Kitô, Con
Thiên Chúa hằng sống". Đức Giêsu nói với ông:
“Này Simon con ông Bar-Jona, anh thật là người có phúc, vì
không phải phàm nhân mặc khải cho anh điều ấy, nhưng là Cha của Thầy, Đấng ngự
trên trời.
“Còn Thầy, Thầy bảo cho anh biết: anh là Peter, nghĩa là Tảng
Đá, trên tảng đá này, Thầy sẽ xây Hội Thánh của Thầy, và quyền lực tử thần sẽ
không thắng nổi. Thầy sẽ trao cho anh chìa khóa Nước Trời: dưới đất, anh cầm buộc
điều gì, trên trời cũng sẽ cầm buộc như vậy; dưới đất anh tháo gỡ điều gì, trên
trời cũng sẽ tháo gỡ như vậy".
Rồi Người cấm ngặt các môn đệ không được nói cho ai biết Người
là Đấng Kitô.” (Mat 16, 13-20)
Qua đoạn Thánh Kinh này, chúng ta thấy Chúa Jesus chọn ông
Peter lãnh đạo Giáo Hội vì ông có Đức Tin vững vàng chứ không dựa trên các
“tiêu chuẩn” hay “phẩm chất” mà người đời đưa ra.
Trong bài “Vị Giáo Hoàng trong tương lai” đăng trên website thanhlinh.net, Linh mục Trần Đức Phương đã đặt ra câu hỏi:
“Nhưng ai sẽ được bầu?” Rồi Linh mục kể lại chuyện sau khi Chúa Jesus rời trần
gian, thánh Peter đã họp các tông đồ còn lại để chọn người thay thế Judas, người
phản bội Chuá. Họ đã chọn theo tiêu chuẩn nào? Sách Tông Đồ Công Vụ kể lại:
“Họ đề cử hai người: ông Joseph, biệt danh là Barabbas, cũng
gọi là Justus, và ông Matthias. Họ cầu nguyện: "Lạy Chúa, chính Chúa thấu
suốt lòng mọi người, xin chỉ cho thấy Chúa chọn ai trong hai người này để nhận
chỗ trong sứ vụ tông đồ, chỗ mà Judas đã bỏ để đi về chỗ dành cho y.
“Họ rút thăm, và ông Matthias trúng thăm: ông được kể thêm
vào số mười một tông đồ.” (Cv 1, 15-26)
Linh mục nhấn mạnh: “Vậy trong khi suy nghĩ và lo lắng ai sẽ
là vị Giáo Hoàng sắp tới, chúng ta hãy hy sinh hãm mình và cầu nguyện nhiều, rồi
phó thác mọi sự trong tay Chúa, vì Chúa an bài mọi sự theo Thánh ý Chúa.”
Đó là cách bầu Giáo Hoàng mà các Hồng Y sắp thực hiện. Họ
không bầu theo những “tiêu chuẩn” mà các tổ chức quyền lực đã đưa ra và đang
dùng áp lực để áp đặt.
CÁC CHIẾN THUẬT ĐÃ THẤT BẠI
Khi từ biệt khoảng 200.000 tín hữu đến tiển đưa tại quảng trường
thánh Phêrô, ĐGH Benedict XVI đã nói:
“Trong Năm Đức Tin, chúng ta đã được kêu gọi để làm mới niềm
tín thác hân hoan nơi sự hiện diện của Chúa trong cuộc sống của chúng ta và
trong đời sống của Giáo Hội. Cá nhân tôi biết ơn tình yêu không lay chuyển của
Ngài và sự hướng dẫn của Ngài trong suốt tám năm kể từ khi tôi chấp nhận ơn gọi
của mình là phục vụ Giáo Hội như người kế vị Thánh Phêrô. Tôi cũng biết ơn sâu
xa sự hiểu biết, những nâng đỡ, và lời cầu nguyện của đông đảo anh chị em không
chỉ ở Rôma này, mà còn trên khắp thế giới.
“Quyết định mà tôi đã đưa ra, sau khi cầu nguyện nhiều, là kết
quả của một sự tin tưởng trong an bình nơi Thánh Ý Chúa và một tình yêu sâu sắc
Giáo Hội của Chúa Kitô. Tôi sẽ tiếp tục đồng hành cùng Giáo Hội bằng lời cầu
nguyện của tôi, và tôi xin mỗi người trong anh chị em cầu nguyện cho tôi và cho
Đức Tân Giáo Hoàng. Trong tình hiệp thông với Đức Maria và tất cả các thánh, chúng
ta hãy phó dâng chúng ta trong đức tin và đức cậy nơi Thiên Chúa, Đấng tiếp tục
dõi theo cuộc sống của chúng ta và hướng dẫn cuộc hành trình của Giáo Hội và thế
giới chúng ta dọc theo những con đường của lịch sử.”
Như vậy, các chiến thuật “đánh chiếm” chức vị Giáo Hoàng một
cách điên cuồng đang thất bại.
Ngày 8.3.2013
Lữ Giang